Theo tinh thần của cuộc hội thảo hôm 4.4, rất nhiều ý kiến nhất trí người tố cáo tham nhũng có thể sẽ được thưởng lên đến con số hàng tỉ đồng nhờ thụ hưởng số tiền thu hồi được từ các vụ tham nhũng do họ tố cáo. Nói như ông Ngô Mạnh Hùng, Phó cục trưởng Cục Chống tham nhũng (Thanh tra Chính phủ), việc khen thưởng người tố cáo tham nhũng là hết sức cần thiết trong công tác phòng chống tham nhũng hiện nay. Ông Hùng cho hay, ngoài việc khen thưởng theo định kỳ hằng năm, dự thảo này còn quy định hình thức khen thưởng đột xuất cho người tố cáo tham nhũng với ba hình thức như: Bằng khen của Tổng thanh tra Chính phủ; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ và Huân chương Dũng cảm. Cách làm cũng rất uyển chuyển, khi cần thiết thì có thể khen thưởng bí mật, ngoài việc khen thưởng công khai để vinh danh. Thủ tục khen thưởng sẽ được rút gọn và hồ sơ cũng đơn giản. Về mức thưởng, đối với người nhận bằng khen của Tổng thanh tra Chính phủ là 30 lần lương tối thiểu; người nhận bằng khen của Thủ tướng Chính phủ là 60 lần lương tối thiểu và người nhận Huân chương Dũng cảm là 90 lần lương tối thiểu. Đặc biệt, người nhận huân chương Dũng cảm do tố cáo tham nhũng còn được trích thưởng thêm 20% phần thu về (nhưng cũng không quá 10 tỉ đồng/vụ).

Ngẫm lại chuyện mới đây ở Bệnh viện đa khoa H.Hoài Đức, Hà Nội mới thấy mủi lòng cho việc đấu tranh của những người dũng cảm. Chị Hoàng Thị Nguyệt đã phải chịu đựng sức ép của những đồng nghiệp, vừa là hàng xóm, trong suốt 300 ngày căng thẳng tới nhường nào khi có hàng chục người dính dáng và vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Họ ra sức bảo vệ, che giấu việc gian lận xét nghiệm đáng sợ của những người mới ngày nào còn là chị em, đồng nghiệp thân thiện của nhau, cho tới ngày bị pháp luật sờ gáy. Ấy vậy mà phần thưởng dành cho chị, khiến không ít người chạnh lòng: 350.000 đồng, tương đương… 2 ký thịt gà. Đành rằng, khi quyết đấu tranh hẳn chị Nguyệt chẳng nghĩ tới một ngày thắng lợi chị sẽ được thưởng, nhưng mức thưởng đó quả thật là… không tưởng.

Đó chính là điều bất cập của một chính sách đã quá lỗi thời mà lẽ ra, nó cần sớm được thay đổi.

Chúng ta đều hiểu rằng, không phải người có tinh thần đấu tranh chống tiêu cực đều mong chờ có thưởng kiểu như thông tư mới sẽ ban hành trong nay mai thì họ mới làm. Nhưng rất cần và cả hy vọng, ít nhiều đó cũng là nét tích cực cần sớm có để động viên những nhân tố tích cực trong xã hội lâu nay bất chấp hiểm nguy, sự đe dọa của các thế lực tiêu cực để làm nhiều điều rất đáng vinh danh và rất đáng trọng thưởng.

Theo tôi, với những nhân tố tích cực đó, ngoài việc trọng thưởng bằng vật chất, nếu họ có trình độ và năng lực quản lý thì rất nên bổ nhiệm họ vào những cương vị lãnh đạo xứng đáng  hơn.