Hiểu về giao dịch liên kết

Giao dịch liên kết được hiểu là giao dịch phát sinh giữa các doanh nghiệp và tổ chức trong quá trình kinh doanh và sản xuất, bao gồm: giao dịch mua, bán, trao đổi, thuê, cho thuê, mượn, cho mượn, chuyển giao, chuyển nhượng hàng hóa, cung cấp dịch vụ, tài sản vô hình, tài sản hữu hình; giao dịch vay, cho vay, dịch vụ tài chính, đảm bảo tài chính và các công cụ tài chính khác; thỏa thuận mua, bán, sử dụng chung nguồn lực như tài sản, vốn, lao động, chia sẻ chi phí.

Theo quy định, người nộp thuế có giao dịch liên kết phải thực hiện kê khai các giao dịch liên kết, ngoại trừ các yếu tố làm giảm nghĩa vụ thuế do quan hệ liên kết chi phối, tác động để xác định nghĩa vụ thuế đối với các giao dịch tương đương với các giao dịch độc lập có cùng điều kiện. Người nộp thuế phải tuân theo quy tắc giao dịch giữa các bên độc lập, không có quan hệ liên kết. Theo đó, cơ quan thuế có quyền quyết định hình thức để không công nhận các giao dịch liên kết làm giảm nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp với ngân sách nhà nước và thực hiện điều chỉnh giá giao dịch để xác định đúng nghĩa vụ thuế.

Việc kế toán tại các doanh nghiệp không hiểu rõ về khái niệm giao dịch liên kết có thể dẫn đến doanh nghiệp bị truy thu, xử phạt sau quyết toán thuế. Cụ thể, doanh nghiệp có thể bị phạt vì không tuân thủ các quy định về kê khai, nộp hồ sơ; bị truy thu thuế do giá chuyển nhượng không đúng quy định hoặc bị phạt vì không có hồ sợ hoặc hồ sơ không đầy đủ, chính xác.

Phải xác định giao dịch liên kết

Tại hội nghị tập huấn chính sách thuế do Cục Thuế tỉnh tổ chức mới đây, các vấn đề liên quan đến giao dịch liên kết đã được Cục Thuế tỉnh tập trung giải đáp, nhằm tháo gỡ các khó khăn của doanh nghiệp trong xác định giao dịch liên kết, các nội dung kê khai liên quan.

Trong đó, vấn đề được nhiều doanh nghiệp quan tâm chính là khoản vay vốn tại các ngân hàng thương mại phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh thì chi phí lãi vay có được tính vào chi phí được trừ của doanh nghiệp. Giao dịch này có được coi là giao dịch liên kết và khi xác định được giao dịch liên kết thì sẽ được kê khai ra sao để đảm bảo các quy định về thuế.

Lý giải cho vấn đề này, bà Âu Thị Nguyệt Liên, Trưởng phòng Tuyên truyền và Hỗ trợ người nộp thuế, Cục Thuế tỉnh chia sẻ, trường hợp cá nhân là chủ doanh nghiệp tư nhân có thực hiện vay vốn theo hướng dẫn của ngân hàng nhà nước, nếu khoản chi phí lãi vay mà cá nhân chủ doanh nghiệp tư nhân đã trả cho tổ chức tín dụng liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân và có đủ chứng từ theo quy định của pháp luật thì khoản chi trả lãi vay được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp của doanh nghiệp tư nhân.

Liên quan tới việc xác định giao dịch liên kết, bà Âu Thị Nguyệt Liên thông tin, căn cứ vào các quy định tại Nghị định số 132 của Chính phủ ngày 5/11/2020 quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết thì, công ty vay vốn tại các ngân hàng thương mại với điều kiện khoản vốn vay ít nhất bằng 25% vốn góp của chủ sở hữu của công ty và chiếm trên 50% tổng giá trị các khoản nợ trung và dài hạn của công ty thì xác định là các bên có quan hệ liên kết.

Công ty có giao dịch liên kết sẽ có trách nhiệm trong kê khai, xác định giá giao dịch liên kết theo quy định và nộp cùng tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp. Người nộp thuế được miễn kê khai xác định giá giao dịch liên kết, miễn lập hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết trong trường hợp chỉ phát sinh giao dịch với các bên liên kết là đối tượng nộp thuế thu nhập doanh nghiệp tại Việt Nam; áp dụng cùng mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp với người nộp thuế và không bên nào được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp trong kỳ tính thuế. Tuy nhiên, doanh nghiệp phải kê khai căn cứ miễn trừ. Như vậy, nếu các doanh nghiệp có quan hệ liên kết nhưng không phát sinh giao dịch liên kết (mua bán, trao đổi, vay, cho vay) thì không phải thực hiện kê khai giao dịch liên kết.

Để xác định chi phí tính thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết sẽ dựa vào tổng chi phí lãi vay được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết. Cụ thể, tổng chi phí lãi vay sau khi trừ lãi tiền gửi và lãi cho vay phát sinh trong kỳ của người nộp thuế được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp không vượt quá 30% tổng lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh trong kỳ cộng chi phí lãi vay sau khi trừ lãi tiền gửi và lãi cho vay phát sinh trong kỳ cộng chi phí khấu hao phát sinh trong kỳ của người nộp thuế.

Trưởng phòng Tuyên truyền và Hỗ trợ người nộp thuế, Cục Thuế tỉnh cho biết, các giao dịch liên kết khá phức tạp vì thế ngoài sự hỗ trợ của cơ quan thuế, doanh nghiệp cũng cần tìm hiểu và nắm được các nội dung phải kê khai giao dịch liên kết để hạn chế cái rủi ro khi kê khai, quyết toán thuế.

Theo baothuathienhue.vn